door Hugo Weenen
De eerste helft van mei kun je in Nederland het grootste aantal soorten vogels zien, in je tuin en bijvoorbeeld ook in de Eempolder. Wintervogels zijn deels nog aanwezig, er zijn doortrekkers en broedvogels zijn bezig om nesten te maken. En natuurlijk de standvogels, die zijn er het hele jaar door.

Brandganzen broeden sinds 1982 in Nederland, en ook in het Gooi broeden enkele tientallen paren op eilandjes in het Naardermeer en Eemmeer. Maar het overgrote deel gaat in mei naar Groenland, Spitsbergen en Rusland. Ze zijn dus zowel broedvogels als wintergasten. In de tweede helft van mei zijn de meeste brandganzen vertrokken. Ganzen zitten ’s nachts het liefst in open water omdat dit hen veiligheid biedt. De ganzen uit de Eempolder vliegen daarom in de avondschemering massaal naar het Eemmeer om te overnachten.

Weidevogels
De meeste weidevogels zijn in de Eempolder alleen broedvogel. Kieviten zie je er weliswaar ook in de winter, maar grutto’s, tureluurs en scholeksters zie je alleen in het voorjaar en zomers in de polder. Grutto’s zijn deels doortrekkers maar de meeste grutto’s die je nu in de polder ziet, zullen daar ook gaan broeden.

De grutto vooruithelpen
Met de grutto’s gaat het in Nederland helaas nog steeds niet zo goed, vooral door habitatverlies. De grutto broedde oorspronkelijk vooral in Nederland, maar door het verdwijnen van geschikte weidegebieden broeden ze nu steeds meer in noordelijker streken. Gelukkig zijn de aantallen grutto’s in de Eempolder sinds enige jaren stabiel, dankzij de inspanningen van Natuurmonumenten en weidevogelbeschermers van het Collectief Eemland. Vooral het creëren van plas-dras locaties is belangrijk, omdat grutto’s grotendeels leven van wormen en larven die ze uit de grond halen. Dit voorjaar is erg droog geweest, de plas dras gebieden zijn dan de enige plekken waar de grutto’s voedsel kunnen vinden. Maar ook het creëren van bloemrijke weides is belangrijk omdat daar meer insecten leven, en die zijn weer belangrijk voor jonge grutto’s. En verder helpen uitgesteld maaien, nestbescherming en het op afstand houden van roofdieren bij het verbeteren van het broedsucces van grutto’s. In heel Eemland wordt hard gewerkt om de grutto vooruit te helpen, gelukkig met succes.

Met de grutto in De Kampen gaat het goed
Het noordelijkste deel van de Eempolder heet de Kampen en hoort bij Blaricum. Hier is in 2022 een herinrichtingsproject afgerond met als doel het gebied geschikter te maken voor weidevogels. En dat is gelukt: kijk bijvoorbeeld naar het aantal territoria van de grutto, dat is in 2024 is gestegen naar 44, terwijl er in 2022 nog slechts 25 broedparen waren. Ook het broedsucces van de grutto’s in de Kampen is gestegen. Goed nieuws dus voor onze nationale vogel!

Excursies Nationale Vogelweek
Natuurmonumenten organiseert op 10 mei een wandelexcursie langs het Gooimeer en op 13 en 16 mei een fietsexcursie in de Eempolder. Opgeven kan via Natuurmonumenten. Wil je meer weten over vogels in onze regio, geef je dan op voor de vogelherkenningscursus van de Vogelwerkgroep Gooi en Omstreken vwggooi.nl