door Petra Mommersteeg
Als het buiten kouder wordt, de natuur zwijgt en de zon minder lang schijnt, realiseren we ons pas goed dat er alweer een jaar bijna voorbij is. Onwillekeurig dringt zich dan de gedachte aan de eindigheid van het leven op en denken we misschien aan familie en vrienden die niet meer bij ons zijn.

In de katholieke kerk wordt dit al eeuwen gevierd op 1 november met Allerheiligen en Allerzielen de dag daarna. Op Allerheiligen wordt gebeden voor alle heiligen maar Allerzielen is voor alle katholieken die zijn overleden. Op hun graven worden kaarsjes en lampjes geplaatst die verwijzen naar het eeuwige licht bij God. Een stille, warme manier om verdriet te delen. Door samen kaarsjes aan te steken, voelen mensen zich verbonden met anderen die ook geliefden missen.

In Memoriam avond
Maar wat als je nou niet katholiek bent? Of misschien helemaal niet religieus. Met die gedachte wordt nu al een aantal jaren de In Memoriam avond georganiseerd op de Openbare begraafplaats Woensberg. Altijd voorafgaand aan de katholieke dagen op 1 november. Het is een lichtjesavond voor iedereen. Het aansteken van een licht helpt mensen om even stil te staan bij het leven, de dood en de liefde die blijft. Het is een moment van terugkijken en vooruit zien. Van verdriet maar ook van mooie herinneringen. Van namen die worden genoemd.

Witte dichters
Ook dit jaar was de prachtige Woensberg weer veranderd in een oase van licht en sfeer. Er waren door de vrijwilligers verschillende activiteiten georganiseerd. Veel belangstelling kregen de witte dichters. Zij droegen vanonder een witte paraplu gedichten voor met de gedachte dat poëzie de kracht van het licht versterkt. Het idee is ontstaan op begraafplaats de Nieuwe Ooster in Amsterdam en werkt hier bij ons op de Woensberg net zo sterk. Ook hei & wei huisdichter Marjan Leunissen las gedichten voor over rouw, verlies, liefde en herinnering. Soms omringd door een groepje, een andere keer voor een enkele aandachtige luisteraar. De combinatie van woorden en licht tezamen met de langzaam deinende verlichte paraplus op de begraafplaats werkte betoverend.

Hemelpost
Ook in de kleine aula waar de namen van overledenen konden worden opgeschreven en men kon kijken naar een diapresentatie met foto’s, teksten en verhalen was de sfeer inspirerend en positief. En dan was er nog de hemelpost. Mensen konden op een bordje de naam van een geliefde of een boodschap aan iemand schrijven. Of allebei. Aan het einde van de avond werden de mooi versierde bordjes in een vuur gelegd en de rook krinkelde als een virtuele brief naar de donkere sterrenhemel. Een prachtige gedachte. Dank aan alle vrijwilligers die deze avond weer tot een groot succes maakten.

Avondrood
Hier de eerste strofe van het gedicht Avondrood dat Marjan Leunissen voordroeg op deze avond.

Kon ik maar voor altijd naast je liggen
in het hoge gras, de stengels breken
op het moment dat alles bloeide. De herfst
terug laten kruipen naar de zomer in jou.
En dat we de tijd samen zachtjes kabbelend
aan ons voorbij konden laten gaan zonder
een steen in de stroom te verleggen.