door Hans Mohrmann
21 december is de winterzonnewende. De dag van oude heidense feesten, waarbij de natuur wordt gevierd en plannen voor het komende lenteseizoen gemaakt. De zon ontwaakt uit zijn sluimer en wordt gefeliciteerd met zijn nieuwe geboorte.

Het is dan tijd om na te denken over de volgende seizoenen. Was je niet in staat om plannen te maken? Neem rustig de tijd en maak je wens voor een betere toekomst op 21 maart: de lente-equinox. De zon staat dan loodrecht boven de evenaar. Donker en licht zijn in balans, licht verslaat de donkerte. Er wordt op deze dag gevierd dat moedergod zwanger is van het kind dat midwinter het levenslicht zal zien. Een teken van het eeuwige leven, een omega dat in zichzelf gesloten is. Niet toevallig wordt enkele dagen later, 25 maart, de Maria Boodschap ontvangen. Nieuwe ronde, nieuwe kansen!

Oosten- of westenwind
Let eens op de wind op de zonnewende- of equinox dagen. Komt de wind uit het westen? Dan volgen drie natte maanden. Komt hij uit het oosten? Dan hebben we drie maanden droog weer. Boeren hebben het liefst groeizaam weer, een afwisseling van zon en regen opdat gewassen goed kiemen en de vruchtaanzet niet verdroogt of bevriest. Of het een goed voorjaar was, weten we pas als de IJsheiligen voorbij zijn, na 14 mei kan je gerust planten en zaaien. Vóór IJsheiligen de bloempotten buiten? Veelal kun je er dan naar fluiten, wacht af tot de heiligen zijn voorbij, de bloemen zijn daarvoor blij. Moederdag, de tweede zondag in mei, heeft hier alles mee te maken.

De IJsheiligen
Maar wie zijn deze IJsheiligen Mamertus, Pan-cratius, Servais en Bonifatius? Sint Mamertus was schutspatroon van herders en van de brandweer. In 470 kondigde Mamertus drie dagen voor Hemelvaart een kruisprocessie aan. Deze bidprocessie was bedoeld om goddelijke hulp te vragen voor het afwenden van rampen. Dus dan moet je echt wel je goede voornemens bedacht hebben. Sint Pancratius werd in 304 op 14-jarige leeftijd ter dood gebracht omdat hij weigerde offers te brengen aan de Romeinse goden. Als je in Rome bent, bezoek dan de Sint Pancratiusbasiliek en leg een eed af, doe je wens, want deze kerk is bijzonder heilig. Sint Servais is patroonheilige van Maastricht, mogelijk de eerste bisschop van ons land. Hij zou zich verzet hebben tegen het arianisme dat de drie-eenheid van God, Christus en de Heilige Geest niet accepteert. Zijn graf uit 384 bevindt zich onder de Sint-Servaasbasiliek, de oudste nog bestaande kerk van Nederland. Zeker ook een bezoek en schietgebedje waard. Sint Bonifatius (geboortenaam Wynfreth) werd geboren in het Angelsaksische Exeter, mogelijk met viking-bloed. Omdat hij in 754 te Dokkum door Friezen werd omgebracht is hij beroemd. Dat hij hun heiligdommen had vernield, een heilige eik had omgehakt en ze onder dwang wilde kerstenen, wordt vaak vergeten. Zij bevreest gij die onze eiken wil omhakken.
Daar heb ik het volste begrip voor, we moeten zuinig zijn op onze reuzen en vooral ons erfgoed.