Wiens naam nog wordt genoemd, zal niet worden vergeten

door Angélique Boezel-Spoor
In 1992 startte de Duitse kunstenaar Gunter Demnig (27 oktober 1947) met zijn project Stolpersteine. Deze betonnen stenen – met messing bovenkant – vermelden de naam, geboortedatum, deportatiedatum en de plaats plus datum waarop de betreffende persoon tijdens de Tweede Wereldoorlog werd vermoord onder het regime van de Nationaal Socialisten. De Stolpersteine, ook wel struikelstenen genoemd, worden in de stoep gelegd voor de laatste woning of het onderduikadres van het slachtoffer, waarmee de herinnering aan hen levend wordt gehouden. In Nederland werd het eerste exemplaar onthuld op 29 november 2007 in het Twentse Borne. Inmiddels worden de stenen in heel Europa gelegd. Amsterdam alleen al telt meer dan 1000 struikelstenen.

Recent zijn er stemmen opgegaan om ook in Laren en Blaricum Stolpersteine te plaatsen. De gemeente Laren werd getoetst en die toonde zich meteen zeer positief. Een oproep in de Laarder Courant werd binnen no-time gehonoreerd met diverse aanvragen. Vandaar nu dit artikel voor eventuele belangstellenden bij ons in het dorp voor dit bijzondere eerbetoon aan familie en/of bekenden. Geïnteresseerden kunnen een bericht sturen naar stolpersteineblaricum@gmail.com Contactpersonen in deze zijn Ed Spetter en Alex Oostvogel. Stichting 4 en 5 mei heeft al aangegeven de organisatie van harte te ondersteunen. Het project, een initiatief van eerdergenoemde Ed Spetter en Alex Oostvogel, alsmede Chris Bogaers en John Timmerman, wordt een samenwerking met de Stichting Instandhouding Joods Erfgoed Gooi- en Vechtstreek.

Een beladen proces
Nu zijn naam al tweemaal genoemd is: Voor Ed Spetter is dit hele proces sowieso beladen. Zijn grootmoeder en grootvader vonden beiden de dood in vernietigingskamp Auschwitz. Hij vertelt dat er bij hem op zolder een doos stond met spullen van zijn vader, waarin onder meer diens Joodse paspoort zat, maar ook een nagemaakt document met een veilige identiteit. Eigenlijk was de inhoud van de box nooit echt onderzocht tot hij niet lang geleden bij een opruimbeurt ontdekte dat er een stapel A4-tjes op de bodem verstopt lag. Het bleek een literaire schat. Vader had uitgebreid verslag gedaan van de periode vóór de oorlog in Rotterdam, tijdens de oorlog inclusief het bombardement op 14 mei 1940, de Jodenvervolging en het daardoor moeten onderduiken, de deportatie, verlies van familie en uiteindelijk de bevrijding. Kortom, er kwam letterlijk een zeer bewogen levensverhaal boven water. Dit alles vormde aanleiding voor Ed om nader onderzoek te doen, waarbij hij op nog veel meer interessante ontdekkingen stuitte. Het heeft hem geïnspireerd om een boek te schrijven met als titel: Hoe Eduard Spetter de oorlog overleefde: Volhouden en nimmer versagen! Een bekende leuze binnen de familie waarin veel hachelijke gebeurtenissen aan bod komen. Deze uitgave wordt binnenkort gepubliceerd en zal ongetwijfeld als een belangrijk document worden geclassificeerd.